Erfgoed van de week: Geheime brief in Militieregister 1917
Bij de digitalisering van een van de laatste Lochemse Militieregisters uit de periode 1914-1918 dook een verzegelde enveloppe uit 13 juni 1917 op met opschrift “Geheim”. Nog intrigerender was de vermelding dat de enveloppe hoorde bij een brief van de territoriaal Commandant Overijssel en dat deze abusievelijk was geopend en ongelezen weer was verzegeld.
De vindplaats en de opschriften deden vermoeden dat de inhoud zou kunnen gaan over voorbereidingen voor een eventuele betrokkenheid bij de destijds dreigende Eerste Wereldoorlog. En inderdaad, de enveloppe bevatte enkele oproepen aan burgers om bij een acute dreiging van vreemde troepen aan de grenzen door te gaan met hun gewone bezigheden en zich niet te bemoeien met voorbereidingen voor de verdediging of zelfs met schermutselingen. Deze oproepen zouden op aanwijzing van de legerleiding moeten worden aangehangen op plaatsen waar dat ook met andere openbare bekendmakingen gebruikelijk was.
Mobilisatieplannen
Zoals bekend had Nederland sinds het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog neutraal kunnen blijven. Tegelijkertijd had Nederland sinds 1914 mobilisatieplannen klaarliggen; kust- en grensbewakingstroepen waren gemobiliseerd en 200.000 Nederlandse mannen waren opgeroepen voor militaire dienst.
Nationale Militie en Landweer
Militaire dienst bestond sinds 1814 uit de Nationale Militie voor de landsverdediging door dienstplichtigen en sinds 1901 ook uit de Landweer als reservisten- en vrijwilligerskorps (vervanging van de schutterijen). Dienstplichtigen werden opgeroepen en geregistreerd in de zogenaamde Militieregisters. Meer hierover leest u in ons informatieblad: https://erfgoedcentrumzutphen.nl/ontdekken/ontdek/informatiebladen/80-militieregisters.
Na de wapenstiltand van 11 november 1918 mocht de helft van de Nederlandse gemobiliseerden naar huis. De andere helft bleef paraat voor de grensbewaking.